Έτος από Χριστού 194 όπου αυτοκράτορας Ρώμης και εξουσιαστής του Πόντου είναι ο διώκτης του Χριστιανισμού Σεπτήμιος Σεβήρος.

Ο Σεβήρος διορίζει στα Σαμόσατα ένα Διοικητή απάνθρωπο, Λεύκανδρο στο όνομα, Ρωμαίο στο γένος για την δίωξη των Χριστιανών.

Κάποια μέρα του Ιανουαρίου του 194 μ.Χ., προστάζει να φέρουν στη Σύγκλητο επτά νέους άνδρες, για τους οποίους έχει πληροφορίες πως είναι Χριστιανοί.

Απευθυνόμενος στον ένα του λέγει.

Πως ονομάζεσαι;

Φιλόθεος απαντά.

Πόσων ετών είσαι;

Εικοσιεπτά.

Εκατόνταρχος;

Ναι.

Οικογένεια;

Τέσσερα παιδιά, γυναίκα, γέρους γονείς.

Τα παιδιά σου άμυαλε δε τα σκέφτεσαι;

Κάνε ότι θέλεις, αρκεί ότι είμαι Χριστιανός.

Ο Διοικητής θυμώνει και προστάζει να τον κακοποιήσουν. Κατά την εντολή του δύο δήμιοι του ξεφτούν τα στρατιωτικά γαλόνια κι' αφού τον γυμνώνουν, τον απλώνουν στο μαρμάρινο δάπεδο. Έπειτα ο ένας σηκώνει ένα τσεκούρι και με ευκολία κόβει τα δύο πόδια του Φιλοθέου απ' τους αστράγαλους. Το αίμα τρέχει ποτάμι μα ο γενναίος αθλητής δεν βγάζει ούτε ένα βογγητό. Έπειτα ο δήμιος παίρνει ένα κοφτερό μαχαίρι το χώνει στο στομάχι, το τραβά με δυσκολία προς τα κάτω και σχίζει το δέρμα ως το υπογάστριο και σαν να μη φθάνει αυτό ο Διοικητής Λεύκανδρος προστάζει να κοπανίσουν τους βραχίονες του Μάρτυρος, ώσπου να τους συνθλάσουν κυριολεκτικά. Μέσα σ' αυτή την οδυνηρή και φρικτή βάσανο ο Φιλόθεος παραδίδει την ψυχή του στα χέρια του Θεού.

Έπειτα ο Λεύκανδρος καλεί σε απολογία τον δεύτερο.

Πως λέγεσαι; Τον ρωτά.

Υπερέχιος, απαντά.

Πόσων ετών είσαι;

Δεκαοκτώ.

Τώρα θα δεις άτυχε νέε τί σε περιμένει και δίνει εντολή στον δήμιο που στέκεται κοντά του και του λέγει. Τιγγελλιανέ θέλω να πριονίσεις τον λαιμό τούτου. Ο δήμιος αρπάζει τον Υπερέχιο, τον ρίχνει κατά γης και ακουμπώντας στον τράχηλό του το πριόνι αρχίζει να πριονίζει μ' όλη τη δύναμη. Το θέαμα είναι φρικτό, γι' αυτό πολλοί απ' του Συγκλητικούς γυρίζουν απ' την άλλη μεριά το πρόσωπο.

Μετά την θανατική εκτέλεση του μάρτυρος Υπερεχίου ο Τύραννος καλεί τον μεγαλύτερο από όλους και του λέγει.

Πιστεύω να κατανοήσεις σαν μεγαλύτερος που είσαι, ποιο είναι το συμφέρον σου. Πιστεύω να έχεις παιδιά και εγγόνια, δεν είναι έτσι; Πως λέγεσαι;

Παιδιά και εγγόνια Έπαρχε έχω πάνω από τριάντα, εν όλω 18 παιδιά και δώδεκα εγγόνια, λέγομαι δε Άβιβος, είμαι σαράντα και δύο ετών και υπηρετώ δε ως μάγειρας του στρατού.

Οτιδήποτε κι' αν κάνεις ωμέ Τύραννε δεν θα με φοβίσεις.

Θα το δούμε αυτό στην πράξη, απαντά εκείνος, θα μιμηθώ τον καλό και δίκαιο εκείνο δικαστή τον Πιλάτο, κι' αμέσως προστάζει και η προσταγή εκτελείτε.

Κατασκευάζουν έναν ξύλινο σταυρό. Τον απλώνουν στο δάπεδο και πάνω σ' αυτόν ξαπλώνουν τον Άβιβο και δύο στρατιώτες καρφώνουν με μεγάλη επιμέλεια τις παλάμες και τα πόδια. Έπειτα σηκώνουν τον σταυρό μαζί με το κορμί και τον δένουν στην κολώνα. Οι τρύπες των καρφιών ανοίγουν και το κρέας ξεσχίζεται, νομίζεις πως από στιγμή σε στιγμή θ' ανοίξουν και το σώμα θα σωριασθεί. Ο πόνοι είναι τόσο δριμείς, που το αίμα του Μάρτυρος έχει ανέβει στο κεφάλι. Ο Τύραννος προστάζει να τον αφήσουν έτσι κρεμασμένο ώσπου να ξεψυχήσει.

Μετά καλεί άλλον Χριστιανό και του λέγει άγρια.

Πώς σε λένε;

Ιουλιανό.

Αρνείσαι την πίστη σου;

Όχι.

Με νύχια σιδερένια να ξύσετε το κορμί του ως τα κόκκαλα, φωνάζει στους στρατιώτες του κι' εκείνοι αφού γυμνώνουν τον νεανία των δεκαεννέα ετών, χώνουν τα σιδερένια νύχια και ξεσχίζουν τις σάρκες ως τα κόκκαλα. Ο Μάρτυρας σε λίγο παραδίνει την ψυχή του κι' ο Λεύκανδρος καλεί τους υπολοίπους.

Τα ονόματά σας;

Ρωμανός λέγει ο ένας, Ιάκωβος προσθέτει ο άλλος, Παρηγόριος συμπληρώνει ο τρίτος.

Ελάτε παλληκάρια μου. Τον Ρωμανό διορίζω Ραβδούχο (επόπτης αγώνων), τον Ιάκωβο Αποκρισάριο (αγγελιαφόρος), τον Παρηγόριο Πεντηκόνταρχο. Σας χαρίζω από δύο σπίτια και ένα αγρόκτημα στην ωραία πλαγιά του Τουρούζι της πόλεώς σας.

Οι τρεις νέοι δεν σαλεύουν, ο Παρηγόριος κάτι ψιθυρίζει στους αδελφούς του Χριστιανούς και ευθύς υψώνουν στον ουρανό τα χέρια και προσεύχονται.

Χιλίαρχε κάνει ο Διοικητής χωρίς να ταραχθεί. Θέλω να χώσεις το μαχαίρι στο λαρύγγι τούτου για να εκδικηθώ την προπέτειά του.

Ο χιλίαρχος αρπάζει ένα μαχαίρι το καρφώνει στο λαρύγγι του Ρωμανού και με τα δύο του χέρια το τραβά, με δύναμη προς τα κάτω και ο λαιμός ανοίγει στα δύο. Ο Μάρτυρας πέφτει νεκρός. Έπειτα ο Τύραννος προστάζει να πετάξουν σε μια άκρη της αυλής τα νεκρά σώματα των πέντε Μαρτύρων και στρέφεται προς τους άλλους δύο.

Περάστε σούβλα και στους τέσσερις αστραγάλους των δύο τούτων αντιδραστικών και κρεμάστε τους έξω στα δένδρα με τις φτέρνες ψηλά και το κεφάλι κάτω. Έπειτα ανάβουν κάτω απ' τα κεφάλια τους φωτιά. Οι Μάρτυρες παραδίνουν την ψυχή τους στα χέρια του αγωνοθέτου Θεού.

Έτσι οι αοίδιμοι επτά Μάρτυρες απ' τα Σαμόσατα του Αρμενικού Πόντου έλαβαν του Μαρτυρίου τον χρυσό στέφανο στις 29 Ιανουαρίου του έτους 194 μ.Χ.

Λιγότερα